Πάνος Φιλιππακόπουλος

«...οι δήμοι έχουν μια σειρά από αρμοδιότητες σχετικές με την κυκλοφορία
και την πολεοδομία που επηρεάζουν σημαντικότατα την καθημερινή μας ζωή και
φυσικά έχουν κάποιες δυνατότητες επηρεασμού αποφάσεων της κεντρικής
διοίκησης (είτε λόγω πολιτικών είτε λόγω προσωπικών σχέσεων) οι οποίες θα
έπρεπε να μας κάνουν να σκεπτόμαστε πολύ σοβαρά πού θα δώσουμε την ψήφο
μας.»

OI ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ εκλογές πλησιάζουν και σε λίγο οι πόλεις και τα χωριά της
¶λλάδας θα γεμίσουν με αφίσες υποψηφίων που θα υπόσχονται ότι θα βελτιώσουν
σημαντικά την ποιότητα της ζωής μας. Γι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι
εκλογές αυτές είναι άνευ ουσίας, αφού θεωρούν ότι οι δήμαρχοι και τα
δημοτικά συμβούλια δεν είναι υπεύθυνοι παρά για να μαζεύουν τα σκουπίδια,
άντε και για να διοργανώνουν_ γιορτές των βράχων. Έτσι πολλοί είναι αυτοί
που δίνουν την ψήφο τους περισσότερο «αβασάνιστα» απ? ό,τι στις βουλευτικές
εκλογές, με κριτήριο περισσότερο το πόσο ξέρουν τον κάθε υποψήφιο παρά τι
μπορεί να κάνει.
Ζα πράγματα όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Θα μπορούσε κανείς κατ? αρχάς να
παρατηρήσει ότι ακόμα και το μάζεμα των σκουπιδιών είναι μια δραστηριότητα
που επηρεάζει την ποιότητα της ζωή μας όσο δεν μπορούμε να φανταστούμε.
°ρκεί να θυμηθείτε την αφόρητη κατάσταση που επικρατεί όταν απεργούν οι
εργάτες αποκομιδής των απορριμμάτων για να καταλάβετε τι εννοούμε. Πέρα απ?
αυτό όμως, οι δήμοι έχουν μια σειρά από αρμοδιότητες σχετικές με την
κυκλοφορία και την πολεοδομία που επηρεάζουν σημαντικότατα την καθημερινή
μας ζωή και φυσικά έχουν κάποιες δυνατότητες επηρεασμού αποφάσεων της
κεντρικής διοίκησης (είτε λόγω πολιτικών είτε λόγω προσωπικών σχέσεων) οι
οποίες θα έπρεπε να μας κάνουν να σκεπτόμαστε πολύ σοβαρά πού θα δώσουμε
την ψήφο μας.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν -ή
που δημιουργούν- οι εκάστοτε δημοτικές αρχές στις μεγάλες πόλεις (και στο
οποίο έχουμε αναφερθεί ουκ ολίγες φορές) είναι αυτό των αλόγιστων και
απρογραμμάτιστων πεζοδρομήσεων. Ένα πρόβλημα που δεν συνίσταται απλώς στον
αποκλεισμό κάποιων δρόμων για τ? αυτοκίνητα σε ορισμένους δήμους, που
δυσχεραίνει την πρόσβαση σε ορισμένα σημεία τους, αλλά στη δημιουργία
πολλών άλλων προβλημάτων σε τομείς που επηρεάζει έμμεσα. Ήδιαίτερα στην
°θήνα, ο γιγαντισμός της οποίας κάνει πολύπλοκο το έργο και των δημοτικών
και των κρατικών αρχών και επιβάλλει τη συνεχή συνεργασία τους, η
οποιαδήποτε αυθαιρεσία έχει αποτελέσματα όχι μόνο τοπικά, που δυσκολεύουν
σημαντικά τη ζωή ολόκληρης της πόλης.
Ίαι δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να αναπτύσσεται επικίνδυνα
ένας τοπικιστικός φασισμός, που θέλει τις δημοτικές αρχές και της °θήνας
και κάθε συνοικίας να παίρνουν αποφάσεις σαν να μην υπάρχει τίποτα γύρω
τους. °ποφάσεις οι οποίες βαθμιαία στραγγαλίζουν την πόλη και φυσικά και
τις συνοικίες στις οποίες εφαρμόζονται (αφού η λειτουργία τους εξαρτάται
άμεσα από τη λειτουργία και των άλλων), δημιουργώντας τεράστιο κυκλοφοριακό
πρόβλημα, προκαλώντας σημαντική αύξηση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας και
αυξάνοντας γεωμετρικά τον χαμένο χρόνο σε μετακινήσεις, με αντίστοιχη
μείωση βέβαια του παραγωγικού και του ελεύθερου χρόνου των πολιτών. Σ?
αυτές τις αποφάσεις οι δημοτικές αρχές βρίσκουν συχνά υποστήριξη από
υπηρεσίες των νομαρχιών ή της κεντρικής διοίκησης, ενώ σε άλλες περιπτώσεις
οι επεμβάσεις αποφασίζονται ή προτείνονται από αυτές τις υπηρεσίες και οι
δημοτικές αρχές τις δέχονται αδιαμαρτύρητα (ή συμφωνούν κι επαυξάνουν).
Ήδη σε πολλά σημεία της °θήνας (και με τον όρο °θήνα δεν εννοούμε εδώ μόνο
το δήμο °θηναίων αλλά ολόκληρη την πρωτεύουσα), κάποιες αψυχολόγητες
πεζοδρομήσεις και μονοδρομήσεις έχουν δημιουργήσει αξεπέραστα προβλήματα
στην κυκλοφορία, δυσανάλογα με το μέγεθος των δρόμων τους οποίους αφορούν.
Ίαι το χειρότερο είναι ότι μερικές φορές οι ενέργειες αυτές δεν γίνονται
για να βελτιώσουν τοπικά την εξυπηρέτηση των κατοίκων, αλλά, όπως ανοιχτά
πλέον δηλώνουν κάποιοι τοπικοί «άρχοντες», για να... αποκλείσουν από τις
συγκεκριμένες συνοικίες τους κατοίκους των υπολοίπων τμημάτων της πόλης!
»ια τέτοια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση που ακούσαμε πρόσφατα ήταν ένα
σχέδιο για ευρύτατες πεζοδρομήσεις στην περιοχή της Ίυψέλης (προερχόμενο
είτε από την πολεοδομία είτε από την αντίστοιχη υπηρεσία του δήμου, δεν
έχει σημασία), με στόχο να σταματήσουν να περνούν απ? αυτή τα αυτοκίνητα
κατοίκων άλλων περιοχών! »ια πρόταση τόσο βλακώδης και επικίνδυνη, που
συνάντησε την άμεση αντίδραση και των κατοίκων της περιοχής, την οποία
υποτίθεται ότι θα αναβάθμιζε, αλλά και του συμβουλίου του αντίστοιχου
δημοτικού διαμερίσματος, στο οποίο την παρέπεμψε ο δήμος (αντί αν την
επιστρέψει αμέσως ως απαράδεκτη). Γ οποίος βεβαίως δεν έκανε τον κόπο να
επισυνάψει και κάποια μελέτη για τις επιπτώσεις μιας τέτοιας επέμβασης στις
γύρω περιοχές και σε ολόκληρη την πόλη γενικότερα (προφανώς γιατί τέτοια
μελέτη δεν υπάρχει).
Σκεφθείτε τι κρύβεται πίσω απ? αυτή τη λογική και θα φρίξετε. Πέρα από τον
κίνδυνο γκετοποίησης της περιοχής, που υπάρχει σε κάθε τέτοια ενέργεια,
δημιουργεί μία αντιπαλότητα μεταξύ των κατοίκων διαφορετικών περιοχών της
ίδιας πόλης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αυθαίρετες κινήσεις
«αντεκδικήσεων» που θα παραλύσουν εντελώς την πόλη. Γιατί βέβαια, αν γίνει
κάτι τέτοιο ποιος θ? αφαιρέσει μετά το δικαίωμα από τους κατοίκους άλλων
περιοχών που θ? αποκλειστούν από την Ίυψέλη να απαιτήσουν από τις
αντίστοιχες αρχές το κλείσιμο των δικών τους συνοικιών για τους κατοίκους
της Ίυψέλης (και της όποιας Ίυψέλης, γιατί παρόμοιες ανοησίες συζητούνται
και αλλού); Πολύ περισσότερο βέβαια αφού θα θέλουν κι αυτοί (και λογικά) να
αποτρέψουν τη μετατροπή των περιοχών τους σε... πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα
των κατοίκων της Ίυψέλης (που κάπου αλλού βέβαια θα πρέπει να παρκάρουν,
αφού η περιοχή γύρω από τα σπίτια τους θα γεμίσει πεζοδρόμους).
Φαντάζεστε το αποτέλεσμα; Συνοικίες αποκλεισμένες η μία από την άλλη, στις
οποίες θα μπορείς να κυκλοφορήσεις μόνο με τα πόδια (κι αν δεν μπορείς να
περπατήσεις γιατί είσαι άρρωστος, ηλικιωμένος, φορτωμένος κ.λπ, τόσο το
χειρότερο για σένα), αποκλεισμένες από ταξί και συγκοινωνίες― με δυο λόγια
μια πόλη χωρίς «σπονδυλική στήλη», καταδικασμένη σε αργό θάνατο. Ίι αυτές
τις ανοησίες, αυτά τα επικίνδυνα κουρελόχαρτα που παρουσιάζουν με
σοβαροφάνεια στους ανύποπτους πολίτες, έχουν το θράσος οι εμπνευστές τους
να τις αποκαλούν «μελέτες» (ποιος πληρώνει άραγε γι? αυτές;)